Thụ tinh nhân tạo cho bò ngày càng phổ biến ở các hộ chăn nuôi. Đây là phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại nhất ngày nay được nghiên cứu nhằm mở rộng quy mô chăn nuôi cũng như hạn chế những nhược điểm của phương pháp sinh sản truyền thống. Cùng tìm hiểu những ưu điểm cũng như kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho gia súc ở bài viết dưới đây:
Mục lục
Thụ tinh nhân tạo cho bò là gì?
Thụ tinh nhân tạo cho gia súc còn gọi là phối giống nhân tạo là phương pháp hỗ trợ sinh sản thông qua các biện pháp kĩ thuật, con người lấy tinh trùng từ con đực, pha chế và bảo quản rồi bơm vào tử cung của con cái. Cách phối giống này không cần sự tiếp xúc trực tiếp của con đực và con cái. Biện pháp này đang ngày càng chứng minh được tính ưu việt của nó trong chăn nuôi.
Ưu điểm của phương pháp thụ tinh nhân tạo cho bò hiện nay:
- Nguồn con giống ( ở đây là cá thể đực ) được người chăn nuôi tự lựa chọn. Bò đực giống quyết định phần lớn chất lượng đàn bê sinh ra cũng như năng suất chăn nuôi bò thịt. Cách này giúp đẩy nhanh về tiến độ di truyền, cải tiến giống, khắc phục sự chênh lệch tầm vóc, khối lượng.
- Không có sự tiếp xúc tr ực tiếp nên giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh về sinh sản.
- Do được lựa chọn tốt từ giống bò lẫn chất lượng tinh nên thụ tinh nhân tạo cho tỷ lệ sinh sản tốt.
- Giảm nguy cơ giao phối đồng huyết, cận huyết. Từ đó tỷ lệ sinh sản cũng như chất lượng đàn bê sinh ra cũng tốt hơn nhiều.
- Giảm chi phí và rủi ro khi nuôi bò đực: mỗi con bò đực chỉ phối với một con bò cái một lần, mỗi năm phối một lần duy nhất.
- Tinh đông lạnh có thể phối cho hàng nghìn con bò cái trong một năm.
- Tinh đông lạnh có thể bảo quản lâu và di chuyển đến mọi nơi một cách dễ dàng
Khai thác tinh ở bò đực
Chọn bò đực giống tốt:
- Bò đực tốt có sức sinh trưởng mạnh, to khỏe, khung xương cân đối.
- Ngực sâu rộng.
- Mông to.
- Lông mịn, không giòn.
- Bộ phận sinh dục phát triển bình thường.
- Chất lượng tinh dịch tốt
- Không dùng tinh của con bò có đặc điểm đầu to và thô, lưng yếu hẹp, chân vòng kiềng, lưng vòm mái nhà, miễn dịch kém, tinh hoàn phát triển kém…
Đánh giá chất lượng tinh dịch: dựa vào các yêu tố
- Màu sắc: tinh dịch có màu trắng sữa hoặc trắng ngà.
- Có mùi tanh đặc trưng của gia súc, không có mùi hôi kì lạ là điều cần có của tinh trong phương pháp thụ tinh nhân tạo cho bò.
- Thể tích mỗi lần lấy là 3ml.
- Hoạt lực tinh trùng phải từ 70% trở lên.
- Mật độ tinh trùng từ 800 triệu/ 1ml trở lên.
- Tỷ lệ tinh trùng chết dưới 12%.
- Tỷ lệ tinh trùng kì hình dưới 20%.
- Tinh dịch có độ pH từ 6,5-6,8.
- Tinh dịch không có các vi sinh vật hay yếu tố gây bệnh.
Xử lý và bảo quản tinh
- Pha loãng tinh theo công thức.
- Đóng vào cọng rạ.
- Làm lạnh tinh và bảo quản ở nhiệt độ thích hợp.
Các dụng cụ sử dụng trong thụ tinh nhân tạo ở bò
Những dụng cụ cần thiết sử dụng trong quá trình thụ tinh ở gia súc:
- Bình nito dùng để chứa nito và tinh dịch
- Dẫn tinh quản.
- Cồn 70 độ, găng tay, gel bôi trơn, kẹp, kéo cắt cọng rạ, giấy vệ sinh.
- Súng bắn tinh.
- Nhiệt kế thú y.
- Sổ ghi chép.
Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cho bò cái
Dấu hiệu nhận biết bò cái động dục
- Giảm ăn, hay nhớn nhác ngó nghiêng.
- Thường quay đầu ra sau hít âm hộ.
- Nhảy lên lưng các con khác hoặc để con khác cùng đàn nhảy lên lưng.
- Âm hộ sưng đỏ.
- Chảy nước nhờn, ban đầu trong lỏng, sau dần keo lại trắng đục.
- Sờ tử cung thấy cứng hơn bình thường.
Xem thêm>>>
Xác định thời điểm thụ tinh chính xác
Cần phải xác định đúng thời điểm thụ tinh nhân tạo cho bò:
- Bò cái thường động dục vào khoảng tử 13-15 tháng tuổi tùy giống bò và cách chăm nuôi của con người. Không nên thụ tinh vào lúc này vì bò chưa trưởng thành về tầm vóc và có ảnh hưởng đến sinh sản sau này.
- Phối giống khi bò được từ 16 tháng trở đi.
- Chu kì động dục là 21 ngày.
- Thời gian động dục ở bò thường biến động, dao động từ 6-36 giờ những phổ biến nhất là từ 18-24 giờ.
- Khoảng thời gian phối giống bò dễ đậu thai nhất là 10–12 giờ. Vì vậy người chăn nuôi thường áp dụng quy tắc sáng-chiều. Ví dụ sáng động dục thì chiều phối giống và ngược lại, chiều động dục thì sáng hôm sau phối.
Các bước thụ tinh nhân tạo cho bò cái
- Giã đông tinh trong cọng rạ bằng nước ấm hoặc bình giải đông. Bước này chỉ mất 30 giây. Lưu ý từ khi giã đông đến khi thụ tinh không quá 20 phút.
- Dùng kéo cắt cọng rạ chuyên dụng để cắt đầu cong. Nạp tinh vào súng bắn tinh.
- Vệ sinh bên sạch âm hộ và mép trong âm hộ.
- Đeo găng tay gieo tinh vào và đưa vào trong âm hộ, tìm cổ tử cung gia súc.
- Luồn đầu súng bắn tinh vào đúng bên trong tử cung. Xác định vị trí cần bắn tinh.
- Thao tác đẩy tinh vào trong tử cung bò.
- Từ từ rút ống dẫn tinh ra, đồng thời nâng cổ tử cung hướng lên trên để tinh không bị trào ngược ra ngoài.
Hãy là người chăn nuôi thông thái, luôn luôn cập nhật những phương pháp, kĩ thuật mới tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng chăn nuôi cũng như tạo ra thế hệ sau mang những ưu điểm vượt trội.
-
Thiết bị trang trại Nuôi bò.vn
Địa chỉ kho: số 23, đường Tân Xuân 6, xã Tân Xuân, huyện Hóc Môn, TP.HCM
Hotline: 090.6732.376
Gmail: nuoibo.vn@gmail.com
Website: http://nuoibo.vn
Fanpage: https://www.facebook.com/nuoibo.vn
Pingback: Cỏ alfalfa- loại cỏ mới trong chăn nuôi gia súc - Thiết bị chăn nuôi bò Á Châu